Thứ Ba, 16 tháng 1, 2024

[Review sách] Ngày xưa có một chuyện tình - Nguyễn Nhật Ánh

Lâu lắm rồi mình mới đọc được một cuốn truyện cuốn như này. Vẫn như mọi khi, thế mạnh của bác Nguyễn Nhật Ánh nằm ở việc kể chuyện nhẹ nhàng, hấp dẫn, ngôn ngữ phong phú với lối viết rất thơ, rất tình.

*Cảnh báo spoiler: bài viết sẽ tiết lộ 99% nội dung chính của truyện, nếu bạn chưa đọc sách và không muốn bị ảnh hưởng đến trải nghiệm thì hãy dừng lại, đi kiếm sách đọc rồi quay lại nha.

Tóm tắt truyện

"Ngày xưa có một chuyện tình" là truyện dài viết về câu chuyện tình vô cùng éo le giữa ba người: Vinh, Miền và Phúc. Cả ba là những cô cậu bé học chung một lớp. Miền là một cô bé có vẻ ngoài không quá nổi trội, tính tình cũng chẳng có gì đáng ghét, nhưng Hướng - anh của Miền lại là đứa hống hách, du côn nên bạn bè Miền đều xa lánh cô bé. Từ năm lớp 7, Vinh với tấm lòng hồn hậu khi thấy Miền bị bạn bè xa lánh thì Vinh lại càng cố gắng bắt chuyện và giúp đỡ Miền. Phúc là bạn thân của Vinh, nó là người đầu tiên phát hiện ra Vinh thích Miền, còn cố gắng thúc giục Vinh tỏ tình, rồi tạo điều kiện để hai đứa có nhiều cơ hội đi chơi cùng nhau. Nhưng cú ngoặt xảy ra vào một ngày năm lớp mười, Phúc biết Miền thích Phúc, và Phúc nhận ra nó cũng có cảm xúc với Miền. Từ khi biết chuyện tình này, Vinh gần như xa lánh Miền và Phúc. Còn tình cảm giữa Miền và Phúc thì ngày càng phát triển, họ đi chơi riêng với nhau nhiều hơn. Nhưng vì quá thân thiết nên Phúc và Miền bắt đầu bị bạn bè đàm tiếu và đặt điều nói xấu, điều này khiến Vinh nổi điên và đứng ra bênh vực. Sau sự việc này, Vinh chủ động đề nghị đi chơi chung với Miền và Phúc để xua tan đi những tin đồn không hay về chuyện trai gái. 

Một ngày nọ, Phúc bỗng dưng biến mất không để lại chút tung tích gì. Sau 4 tháng Phúc biến mất, Miền mới phát hiện ra mình đã có thai với Phúc. Nhưng với người làng quê Miền, một cô gái không chồng mà chửa là chuyện kinh thiên động địa, do đó ba mẹ Miền đã nghĩ ra cách là nói với mọi người rằng chị gái của Miền ở Phú Yên sắp sinh con đầu lòng nên bắt Miền ra Phú Yên để chăm sóc chị. Sau khi sinh con, Miền trở về nhà, nhưng đứa con phải gọi Miền là dì. Vinh vẫn thường xuyên tới chơi với bé Su nhưng không biết nó là con của Miền. Vinh vẫn như vậy, lúc nào cũng ân cần, lo lắng cho Miền từng li từng tí. Mãi cho đến khi thằng bé Su được 5 tuổi, Miền mới nói cho Vinh biết sự thật. Khi biết tin này, Vinh thật sự rất sốc, nhưng sau đó Vinh đã có một quyết định hết sức táo bạo: Vinh sẽ đứng ra nhận bé Su là con của Vinh và cưới Miền.

Sau khi cưới, Vinh và Miền đang có một cuộc sống ấm êm thì bất ngờ Phúc trở về sau 8 năm biệt tích. Sự trở về của Phúc gây bối rối cho cả Vinh và Miền. Khi Phúc biết bé Su chính là con của mình thì Phúc đã thuyết phục Miền bỏ trốn để xây dựng một mái ấm trọn vẹn cho gia đình riêng của Miền, Phúc và bé Su.

Cái kết của câu chuyện tình tréo ngoe này thì mình xin phép giữ lại để bạn tự tìm đáp án trong truyện, để bạn hồi hộp chơi vậy đó, hehe.

Nhận xét

"Ngày xưa có một chuyện tình" được tường thuật dưới góc nhìn và lời kể của cả ba nhân vật chính: Vinh, Phúc và Miền. Lối kể chuyện lồng ghép này giúp cho câu chuyện được kể đầy đủ, không mang tính chủ quan, độc giả có thể đi sâu được vào nội tâm và góc nhìn của mỗi nhân vật.

Ngoài cốt truyện hấp dẫn với nhiều tình tiết và diễn biến bất ngờ, "Ngày xưa có một chuyện tình" còn lôi cuốn độc giả bởi hai yếu tố nghệ thuật sau:

Nghệ thuật tạo nút thắt - mở

Thông qua cốt truyện mình vừa tóm tắt ở trên, bạn cũng có thể nhận thấy rằng trong "Ngày xưa có một chuyện tình" có rất nhiều tình huống gay cấn, cao trào, nhiều nút thắt liên tục mà mỗi khi nó được thắt đều có thể khiến cho lòng người đọc thắt lại, xót xa hoặc phẫn nộ với nhân vật.

Ví dụ như nút thắt đầu tiên là việc Miền và Phúc thích nhau. Vinh là người đã thầm thương mến, đồng hành và chu đáo với Miền suốt 4 năm trời nhưng cuối cùng Miền lại không thích Vinh, mà lại thích thằng bạn thân duy nhất của Vinh.

Nút thắt kế tiếp là việc Phúc biến mất một cách bí ẩn và trong thời gian đó Miền lại mang thai con của Phúc. 

Nút thắt tiếp theo là khi Vinh và Miền đang có một cuộc hôn nhân ổn định, êm ấm thì Phúc lại bất ngờ trở về.

Và còn nhiều những nút thắt nữa từ bé đến lớn trong "Ngày xưa có một chuyện tình", nút thắt nào cũng được nhà văn tháo gỡ một cách hợp tình hợp lý, hợp ý người đọc.

Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật

"Ngày xưa có một chuyện tình" là một câu chuyện có quá nhiều tình tiết phức tạp, do đó nội tâm của các nhân vật cũng sẽ vô cùng phức tạp, đòi hỏi người viết phải có sự khéo léo, tinh tế để có thể lột tả được hết tâm lý của nhân vật chỉ bằng ngòi bút của mình, và tác giả Nguyễn Nhật Ánh đã làm điều này không thể hoàn hảo hơn.

Với một đứa học trò lớp 7 ở vùng quê, thích một người là như thế nào? Là khi thấy nhỏ bạn cùng bàn khóc thì cũng khiến cho lòng cậu trai ấy "trở nên ướt sũng, trái tim như nhúng trong bùn lầy". Là cho dù bị thằng anh côn đồ của nhỏ ấy đánh cho đau điếng vẫn không dám kêu than hay trả thù. 

Không chỉ là những cảm xúc trong veo của tuổi mới lớn đó, "Ngày xưa có một chuyện tình" còn có cả những lúc hờn ghen, sững sờ khi Vinh biết nhỏ bạn mình thầm thương mến bao năm và thằng bạn thân nhất của mình nay lại yêu nhau; là cú ngã quỵ trong tâm hồn Vinh khi biết bé Su là con của Miền với Phúc; là sự giằng xé cả trong tâm can lẫn lý trí khi Miền đắn đo về việc đem bé Su bỏ trốn cùng với Phúc.

Đoạn miêu tả tâm lý đỉnh cao nhất có lẽ nằm ở đoạn cuối truyện, khi mà Vinh đã vô tình nghe thấy Miền và Phúc bàn bạc với nhau về kế hoạch bỏ trốn. Ở trong hoàn cảnh ấy thì mọi người sẽ như thế nào nhỉ? Với Vinh, lúc ấy không khác gì số phận thình lình giáng một cú đánh úp đau điếng vào mình. Sau bao nhiêu hờn ghen, đau buồn, tủi nhục nhìn người con gái mình yêu sánh đôi với thằng bạn chí cốt, thậm chí sau này còn phải chấp nhận tiếng xấu là ăn cơm trước kẻng, chấp nhận nuôi con của người khác, những tưởng cuộc hôn nhân êm đềm với Miền là phần thưởng dành cho sự hy sinh, cam chịu của Vinh hơn chục năm ròng, vậy mà hạnh phúc dành cho Vinh cũng chỉ vẻn vẹn đôi ba năm. Như Vinh chua xót nói với cậu Huân của mình: "Con đã làm tất cả cho Miền và vì Miền nhưng cô ấy vẫn không muốn đi chung với con trên một con thuyền". Những đoạn văn Nguyễn Nhật Ánh miêu tả sự giằng xé trong tâm hồn của Vinh, Phúc và Miền ở đoạn kết thật sự phải nói là rất đỉnh mà bạn phải trực tiếp đọc thì mới cảm nhận được hết sự tài hoa trong ngòi bút tác giả.

Triết lý tình yêu của tác giả

Tất nhiên, một cuốn sách hay thì ngoài việc có nội dung hấp dẫn và vận dụng tốt các biện pháp nghệ thuật, nó còn phải đem lại giá trị nào đó cho người đọc. Với "Ngày xưa có một chuyện tình" thì giá trị đó là những quan điểm rất nhân văn của tác giả về tình yêu.

"Tình yêu là chuyện của trái tim, chúng ta không thể cố níu giữ bằng kỹ năng. Tình yêu không phải là một trận tuyến và trái tim người con gái cũng không phải bốt đồn, nên không cần tranh giành. Tình yêu cũng khác với tiền bạc và quyền lực, không phải là thứ để tranh đoạt và có thể tranh đoạt." 

Vinh chưa bao giờ có ý định tranh giành Miền với Phúc. Đối với Vinh, Miền hạnh phúc thì Vinh cũng đã hạnh phúc. Vinh biết rằng tình yêu không thể tranh giành. Nếu như Vinh ích kỷ và cố chấp giành giật tình cảm của Miền, có lẽ mọi thứ đã sớm tan tành, mất tình yêu, mất bạn, đánh mất chính mình.

Chúng ta không thể tìm được một nửa hoàn hảo của đời mình, có thể chỉ tìm được một nửa gần khít, tất nhiên sẽ không trùng khít, vẫn có những độ vênh, những quãng hở và những chỗ gồ ghề. Nhưng với sự ủng hộ của thời gian, tấm lòng nhiệt thành của người nam và người nữ sẽ tự động mài mòn những góc cạnh xù xì, sẽ khéo léo gọt giũa cho nửa này vừa vặn với nửa kia theo cách tuyệt vời nhất mà tình yêu có thể nghĩ ra. 

Tình yêu không thuần túy là cảm xúc mà còn là một nỗ lực lớn lao để thu hẹp mọi khoảng cách, san bằng mọi hố sâu, cuối cùng để ai cũng có thể tìm thấy cho đời mình một chỗ nương náu đáng tin cậy.

Tình yêu cần phải chân thành, chậm rãi, không vồ vập, như tình yêu Vinh dành cho Miền. Tình yêu của Vinh bền chắc, vị tha, sáng rõ, vững chãi, gần như ở thể rắn, có thể sờ thấy được. Đó là thứ tình yêu được chưng cất mỗi ngày và bền bỉ kết tinh qua năm tháng. Tình yêu không nên giống với kiểu yêu của Phúc và Miền, đó là thứ tình yêu mụ mị, say đắm, điên rồ, ảo giác, vật dục, thứ tình yêu nổi loạn đó dễ khiến con người ta lạc lối, giống như cách Miền đã lạc lối trong tình yêu đó, mang thai ở tuổi 17, phải bỏ dở việc học hành, không được công khai làm mẹ và phải chịu búa rìu dư luận. 

Tình yêu không thể bấu víu vào bất cứ lý do gì để bào chữa cho sự thờ ơ. Cái cách Phúc bỏ rơi Miền suốt tám năm đã khiến Miền không còn chút niềm tin nào ở Phúc. Miền tin chắc rằng nếu Vinh là Phúc, anh sẽ không để thời gian và sự xa cách giam cô đến tám năm trời. Anh cũng sẽ không đổ riệt cho hoàn cảnh nếu anh trót làm điều gì lầm lỗi với cô. Tình yêu của Vinh chân thành, vằng vặc và qua tất cả những gì Vinh đã làm cho Miền, Miền nhận ra Vinh xem trọng niềm vui và hạnh phúc của cô hơn chính bản thân anh. Sự chân thành bền bỉ này khiến Miền luôn vững tin vào Vinh và thậm chí nhận ra cô cần Vinh như cần hít thở mỗi ngày để tồn tại. Tình yêu giữa Vinh và Miền không làm họ tê liệt đi, mà nâng con người họ lên.

---

Tóm lại, "Ngày xưa có một chuyện tình" là một cuốn sách dễ đọc và đáng đọc vì có một cốt truyện hấp dẫn với các tình tiết gay cấn, cùng với nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật đặc sắc và nghệ thuật tạo nút thắt - mở đầy tài hoa của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Bên cạnh đó, cuốn truyện còn chứa đựng nhiều triết lý sâu sắc của tác giả về tình yêu, đem đến cho người đọc những quan điểm tình yêu lành mạnh và vô cùng nhân văn.

Giữa thời đại mà mỗi ngày chúng ta đều nghe thấy những tin tức về việc đánh ghen, giết người tình chỉ vì không được thỏa mãn ước vọng cá nhân nào đó, câu chuyện tình yêu tinh khôi đầy nhẫn nại và hy sinh của Vinh dành cho Miền như một đốm sáng lung linh trên bầu trời tăm tối ấy. 

Mình tin "Ngày xưa có một chuyện tình" là một cuốn sách có thể cứu vớt tâm trạng của bạn nếu như hôm nay bạn đang có một tâm trạng rất tồi tệ hoặc chẳng thiết tha gì với tình yêu.

-

Dành cho bạn đọc có nhu cầu mua sách: https://shope.ee/6AM0gZXklD

Xem video review: https://youtu.be/QhopPK5PEaE

Review "Mắt biếc": https://thanhchu95.blogspot.com/2021/12/review-sach-mat-biec-nguyen-nhat-anh.html#more

Review "Chúc một ngày tốt lành": https://thanhchu95.blogspot.com/2023/06/review-chuc-mot-ngay-tot-lanh-nguyen.html

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét