Tiểu thuyết này là về một câu chuyện tình bất thành đầy ngang trái và dữ dội. Người ta có thể vừa rất yêu mà lại vừa rất thù hằn. Vì để trả thù cho thỏa mãn bản thân mà những nhân vật trong câu chuyện này liên tục giằng xé, giày vò nhau, nỗi đau khổ mà họ trải qua không chỉ dừng lại ở kết cục bi thảm của cuộc đời họ, mà còn để lại ảnh hưởng đến cả đời con, đời cháu của hai gia tộc vốn lâu đời và quý phái ở vùng Yorkshire xinh đẹp nước Anh.
Mình là Thanh Đọc Sách, và bây giờ hãy cùng với mình tìm hiểu cuốn tiểu thuyết tình yêu bi ai bậc nhất văn học và được mệnh danh là viên kim cương trong kho tàng văn học Anh. Tác phẩm Đồi Gió Hú của nữ nhà văn Emily Bronte.
★
Về tác giả
Năm 1824, gia đình Emily chuyển tới sống tại vùng Haworth, Yorkshire, nơi cha bà làm mục sư. Ngôi nhà của gia đình trông ra nghĩa trang xứ đạo và sau lưng là một ngọn đồi cô quạnh lộng gió. Là một người sống khép kín, Emily thường đứng trên ngọn đồi này để nhìn ra những dải đồng hoang tiêu điều của miền Bắc nước Anh - bối cảnh để Emily xây dựng nên tiểu thuyết độc nhất của bà.
★
Về tác phẩm
Tác phẩm "Đồi gió hú" được xuất bản lần đầu vào năm 1847. Ban đầu nhà xuất bản không muốn in cuốn tiểu thuyết đó vì các ông chủ xuất bản thời ấy cho là nó thể hiện một cách nhìn "man dại", có những điểm trái với khuynh hướng lãng mạn của phần đông các tác phẩm văn học thời ấy. Thật may vì cuối cùng nó cũng được xuất bản để ngày nay chúng ta có thể thưởng thức tác phẩm này.
Khi mới xuất bản, "Đồi gió hú" cũng nhận nhiều phản ứng trái ngược từ giới phê bình bởi tính chất dữ dội, khắc nghiệt, tàn nhẫn, tăm tối, thù hận khiến con người trở nên méo mó, biến dạng. Những điều ấy, chuẩn mực Victoria không thể nào chấp nhận nổi. Nhưng như rượu ủ càng lâu càng ngấm, thời gian đã ngày càng chứng minh sức sống dẻo dai, mãnh liệt của "Đồi gió hú".
★
Phần tiếp theo, mình sẽ tóm tắt nội dung tiểu thuyết Đồi Gió Hú. Việc tóm tắt Đồi Gió Hú thì mình cũng thấy nhiều website, nhiều kênh Youtube cũng làm rồi, nhưng mình sẽ tóm tắt theo một cách riêng của mình, đảm bảo đủ ý mà vẫn ngắn gọn, mình tin chắc mình có thể đem đến cho bạn một câu chuyện cực kỳ bánh cuốn :D
Nếu bạn chưa đọc Đồi Gió Hú và sợ mình sẽ spoil hết câu chuyện và ảnh hưởng đến trải nghiệm đọc của bạn thì bạn có thể ngừng tại đây, đi kiếm sách để đọc rồi quay lại. Còn nếu bạn đã đọc Đồi Gió Hú rồi hoặc không quan tâm spoiler thì bây giờ hãy cùng với mình đi vào hành trình của một tình yêu bi kịch.
Tóm tắt
Các bạn lưu ý là phần đầu tiểu thuyết có thể hơi rối và chán do chúng ta chưa quen được với các nhân vật và chưa vào được mạch truyện, nhưng kiên nhẫn vượt qua được giai đoạn đầu đến khi vô phần chính và cao trào thì sẽ cực kỳ hay nha. Lưu ý này được áp dụng cho cả khi bạn đọc bài review của mình và cả khi bạn đọc tiểu thuyết.
Phần đầu của Đồi Gió Hú được kể dưới góc nhìn của một người hoàn toàn ngoài cuộc, đó là Lockwood, một vị khách thuê nhà ở Ấp Thrusheross, gần Đồi Gió Hú.
Tiểu thuyết mở đầu bằng việc ông Lockwood tới Đồi Gió Hú gặp Heathcliff, chủ của ngôi nhà mà ông định thuê trong thời gian tới. Ông chủ nhà và người quản gia tiếp đón Lockwood không được thân thiện và nồng nhiệt cho lắm. Nhưng ông Heathcliff lại tỏ ra thông minh khi nói về những đề tài mà Lockwood bàn tới nên Lockwood vẫn mong muốn sẽ quay lại đây nhiều hơn để giao du.
Một buổi chiều mù sương, có bão tuyết nhưng Lockwood vẫn cố chấp tới Đồi Gió Hú chơi. Cả nhà Heathcliff đều không mặn mà, không muốn đón tiếp, không muốn mời Lockwood ở lại cũng không muốn phải dẫn đường cho Lockwood về. Đến tối, bão tuyết và gió lốc đã vùi lấp đường, khó phân biệt được. Trong tình cảnh đó, cuối cùng Heathcliff cũng phải cho Lockwood ngủ lại qua đêm. Lockwood được chị quản gia Zillah dẫn lên một phòng ngủ - một căn buồng mà Heathcliff không bao giờ muốn cho ai ở đấy, vì lý do gì thì Zillah không biết.
Lockwood vào phòng và thấy trên cửa sổ căn phòng này đầy những chữ rạch vào lớp sơn trên mặt, đó là một cái tên vạch đi vạch lại. Lockwood cố gắng đọc những dòng chữ kỳ bí đã phai nét mực của Catherine. Lúc ngủ, Lockwood bị một cơn ác mộng là gặp hồn ma Catherine, Lockwood la hét hoảng loạn đánh thức người nhà Heathcliff dậy. Lockwood kể về cơn ác mộng đó, khiến Heathcliff bị chấn động tâm lý ghê gớm. Lockwood vô tình chứng kiến một biểu hiện mê tín dị đoan của Heathcliff. Ông trèo lên giường rồi giật mở toang cửa sổ, vừa giật vừa òa lên khóc "vào đây! vào đây" ông ta nức nở. "Cathy, lại đây em. Ôi, vào đây nào... Ôi! Người yêu dấu của trái tim ta". Tới sáng, bão tan, Lockwood trở về nhà.
Tại đây, bà quản gia tên Ellen Dean đem đồ ăn cho Lockwood. Lockwood biết bà Ellen đã sống ở đây một thời gian dài, từng làm quản gia cho cả hai bên gia đình, nên Lockwood đề nghị bà Ellen ngồi lại và kể chuyện cho Lockwood nghe.
Và đến đây, tiểu thuyết Đồi Gió Hú sẽ được chuyển qua kể dưới góc nhìn của Ellen Dean - một người trong cuộc biết rõ tất cả các nhân vật chính trong truyện.
Trước khi vào câu chuyện theo lời kể của bà Ellen, mình sẽ điểm qua tên một số nhân vật để bạn tiện theo dõi.
Đầu tiên là nhân vật ông Earnshaw, chủ nhân của Đồi Gió Hú và là ông chủ của Ellen. Trong lúc kể chuyện thì bà Ellen sẽ gọi ông Earnshaw là cụ Earnshaw để phân biệt với Hindley Earnshaw con trai của cụ, và Hareton Earnshaw cháu trai của cụ. Bởi vì trong tiếng Anh thì người ta hay gọi họ để bày tỏ sự kính trọng, với vai trò là quản gia thì bà Ellen thường gọi Earnshaw để chỉ ông chủ, con và cháu ông chủ. Nếu nắm được nguyên tắc đọc tên này thì khi đọc tiểu thuyết chúng ta sẽ đỡ loạn hơn.
Cụ Earnshaw có 2 đứa con, con trai tên là Hindley Earnshaw và con gái tên là Catherine Earnshaw, hay còn được gọi tắt là Cathy.
Câu chuyện bắt đầu bằng việc một ngày nọ, ông cụ Earnshaw đi Liverpool, nhặt được một đứa bé da đen bị bỏ rơi, ông đem nó về nuôi, đặt tên Heathcliff. Cụ Earnshaw yêu Heathcliff một cách kỳ lạ, tin mọi điều nó nói, cụ còn chiều nó hơn cô con gái ruột Cathy. Vì thế, Heathcliff đã gây ác cảm trong nhà. Sau khi bà Earnshaw mất, Hindley càng coi Heathcliff như một kẻ chiếm đoạt những đặc quyền và tình thương yêu của cha mẹ mình và cay cú với Heathcliff. Còn Cathy rất mê thích Heathcliff, họ chơi với nhau rất hợp. Heathcliff là đứa trẻ kiên nhẫn, lầm lì, có lẽ nó đã chai dạn với sự hành hạ, nó có thể chịu được những đòn của Hindley không chớp mắt, không nhỏ một giọt nước mắt.
Thời gian qua đi, sức khỏe cụ Earnshaw ngày càng suy nhược. Hindley được cụ cho đi học nội trú, do cậu ở nhà hay mâu thuẫn với Heathcliff, khinh ghét Heathcliff khiến cụ nổi điên. Còn cô Cathy thì quấy phá, tai ác, bất trị, bố càng quở trách và gắt gỏng thì cô càng khiêu khích. Quản gia la rầy cô, cô càng thách thức. Cụ Earnshaw chết lặng lẽ vào một tối tháng 10.
Hindley về nhà đưa đám, mang về một cô vợ tên Frances. Hindley đã thay đổi nhiều trong 3 năm vắng nhà. Cậu gầy đi, xanh xao, nói năng và ăn mặc khác hẳn. Không còn cụ Earnshaw, Heathcliff bị Hindley giáng xuống thành kẻ ăn người ở trong nhà, phải lao động nặng nhọc và không còn được đi học. Heathcliff và Catherine vẫn chơi rất thân với nhau. Một ngày nọ, Heathcliff và Cathy lẻn vào khuôn viên gia đình Linton ở Ấp Thrusheross nhưng bị chó bắt vì tưởng bọn họ là trộm. Nhưng khi gia đình Linton biết đó là tiểu thư nhà Earnshaw thì nhà Linton giữ Cathy lại để săn sóc cho lành vết thương, và đuổi Heathcliff về. Sau vụ đó, Heathcliff bị Hindley cảnh cáo nếu còn nói chuyện với Cathy thì sẽ bị đuổi.
Cathy ở lại ấp Thrusheross 5 tuần cho đến Giáng Sinh. Cathy từ một cô bé hoang dã bạt mạng đã được cải tạo thành một giai nhân thực thụ, đĩnh đạc, như một công nương. Heathcliff trong quãng thời gian xa Cathy thì ngày càng bừa bãi, bẩn thỉu, tóc dày bù xù không chải. Khi Cathy gặp Heathcliff với bộ dạng đó thì cô cười phá lên, cô nhận xét Heathcliff đen, cau có và bẩn, nhưng cô cũng nói nếu Heathcliff rửa mặt và chải đầu thì sẽ tươm tất. Heathcliff xấu hổ và tự ái nên giật tay Cathy ra, lao ra khỏi phòng. Bà Ellen dỗ dành Heathcliff, sau đó Heathcliff đã nói chuyện lại với Cathy. Heathcliff thì cố suy nghĩ về cách tốt nhất trả thù Hindley.
Vào một buổi sáng đẹp trời tháng 6, Frances sinh Hareton, mọi người gọi nó là "thằng bé đẹp nhất từng cất tiếng chào đời", nhưng Frances bị ho lao nên qua đời không lâu sau đó. Hindley trở nên tuyệt vọng, đau buồn nhưng không cất lên thành tiếng than van. Cậu không khóc lóc, cũng chẳng cầu nguyện, cậu nguyền rủa và thách thức, ghét cả Thượng đế lẫn người đời, buông thả chơi bời phóng đãng, bất cần. Đám gia nhân bỏ đi vì không thể chịu đựng được cách cư xử bạo ngược và xấu xa của Hindley. Cách đối xử của Hindley với Heathcliff đã đến mức làm cho Heathcliff có thể biến thành một con quỷ, nó ngày càng lì lợm, man rợ và hung hãn. Cha phó không còn đến nhà Earnshaw nữa, chẳng còn người tử tế nào đi lại gần gũi gia đình Earnshaw nữa. Ngoại trừ Edgar Linton, con trai gia đình Linton ở Ấp Thrusheross lâu lâu đến thăm Cathy. Ở tuổi 15, Cathy là nữ hoàng tuyệt sắc của vùng nông thôn này, không ai sánh kịp, nhưng kiêu kỳ, ương bướng và sống hai mặt. Khi ở bên Edgar thì Cathy lịch sự, thân mật hồn nhiên, khi ở bên Heathcliff hoặc ở nhà thì Cathy thô lỗ và ngỗ ngược. Heathcliff lúc này đã đến tuổi 16, đã mất hết những gì được giáo dục hồi bé. Do phải làm lụng vất vả liên tục từ sớm đến khuya, gã không còn ham muốn hiểu biết và yêu thích học hành. Vẻ bề ngoài cũng hòa với sự sa sút tinh thần, gã đâm ra có dáng đi rũ rượi và bộ dạng bần tiện, dè dặt, tính khí ủ ê khó gần, quá quắt.
Cathy và Heathcliff vẫn luôn luôn bên nhau, nhưng gã đã thôi bộc lộ lòng trìu mến đối với cô thành lời và rụt lại với vẻ nghi ngờ giận dữ, né tránh những vuốt ve hồn nhiên của cô gái. Một chiều Hindley vắng nhà, Cathy rủ Edgar Linton tới chơi. Do trước đó Cathy đã cãi nhau với Heathcliff, giờ bị bà quản gia Ellen cãi lời nên Cathy mất bình tĩnh, cô đã cấu vào da thịt, chửi và tát bà Ellen, sau đó đánh thằng bé Hareton. Khi Edgar can thì Cathy tát luôn cả Edgar. Edgar cảm thấy ghê sợ, xấu hổ cho Cathy, cậu nói sẽ không trở lại đây nữa. Nhưng Edgar chần chừ khi thấy cô khóc lóc. Edgar định về nhưng quyết định quay lại dỗ dành cô. Xích mích đó còn khiến họ gần gũi hơn, vứt bỏ cái ngụy trang tình bạn để thú nhận yêu nhau.
Edgar ngỏ lời cầu hôn Catherine. Catherine đồng ý nhưng trong thâm tâm lại cảm thấy sai lầm, vì Catherine yêu Heathcliff nhiều hơn. "Trong linh hồn, trong tim tôi, tôi tin chắc là mình sai lầm", cô nói. Catherine phân tích với bà Ellen tại sao cô nên lấy Edgar và không nên lấy Heathcliff. Nếu cô lấy Heathcliff thì mất cả danh giá, tuy cô yêu Heathcliff vì anh ta yêu cô hơn cả cô yêu bản thân. "Tâm hồn Heathcliff và tâm hồn tôi là một, còn tâm hồn Linton khác hẳn". Heathcliff không nghe được đoạn sau, gã chỉ nghe được đến câu "nếu lấy Heathcliff thì mất cả danh giá" nên đã bỏ đi trong một đêm giông bão. Catherine đội mưa gió đi tìm Heathcliff nên sau đó bị bệnh, cô còn chớm mắc chứng sảng loạn. Đến khi Catherine hồi phục, bà Linton xin đưa Catherine sang Ấp Thrusheross để an dưỡng. Nhưng hai vợ chồng bà Linton đều lây sốt và chết cách nhau ít ngày. Mãn tang cha mẹ, Edgar làm đám cưới với Catherine. Bà quản gia Ellen bị buộc phải theo Catherine qua Ấp Thrusheross, bỏ lại Hareton.
Ở Ấp Thrusheross, Cathy cư xử khá hơn, có vẻ yêu mến Edgar, và ưu ái cô em chồng tên Isabella. Edgar cũng rất sợ làm Cathy nổi nóng. Họ rất hạnh phúc. Nhưng những ngày hạnh phúc đó chấm dứt khi Heathcliff trở về và tới gặp Cathy. Cathy tỏ ra vui mừng khôn xiết, tới mức Edgar bực dọc nói cô chào đón một gia nhân bỏ trốn như một anh em ruột thịt.
Heathcliff thay đổi khác hẳn so với ngày xưa. Giờ đã trở thành một người cao lớn, cân đối như lực sĩ. So với Heathcliff, Edgar mảnh dẻ và tựa như thiếu niên. Vẻ mặt Heathcliff rắn rỏi, cương quyết, già dặn hơn mặt Edgar nhiều, trông thông minh mà không còn gì của sự thấp hèn dạo trước. Cung cách thì đàng hoàng hơn, mất hết vẻ thô lỗ. Ai gặp Heathcliff cũng sững sờ trước sự thay đổi đó. Edgar chấp nhận cho Heathcliff thường xuyên ghé thăm Cathy, vì Cathy đã dàn xếp khéo léo ổn thỏa giữa hai bên. Nhưng đã phát sinh một bất hạnh không dự kiến trước được: Cô em gái Isabella đột nhiên bị Heathcliff hấp dẫn không sao cưỡng nổi. Cathy và bà Ellen đều khuyên ngăn Isabella hết mình, Heathcliff cũng gạt phăng đi khi biết tin ấy vì gã không hứng thú gì với Isabella, nhưng Heathcliff dường như cũng đang toan tính gì đó khi biết được điều này. Bà Ellen cảm thấy bất an, ngột ngạt kể từ khi Heathcliff trở về. Bà coi Heathcliff như một con thú dữ lảng vảng, chờ dịp nhảy bổ vào ăn thịt con mồi.
Một ngày kia, Heathcliff tới nhà Cathy, gặp Isabella ở ngoài cổng. Heathcliff và Isabella nói gì đó rồi đột nhiên Heathcliff ôm ghì lấy Isabella. Cathy và Heathcliff đã cãi nhau to tiếng vì chuyện đó. Bà Ellen kể cho Edgar về sự việc Heathcliff động chạm vào Isabella, Edgar điên tiết vì chuyện đó và vì vợ vẫn còn nói chuyện với Heathcliff sau vụ việc như vậy. Edgar gọi gia nhân tới định đánh Heathcliff, Heathcliff nhắm không đọ nổi với nhiều người nên đã lẻn đi. Cathy thì lên cơn thịnh nộ vì cho rằng chồng đã nghe trộm Cathy và Heathcliff nói chuyện. Edgar thì muốn Cathy phải đưa ra quyết định chọn Edgar hoặc Heathcliff. Edgar cho rằng Cathy không thể vừa là vợ Edgar, vừa là bạn Heathcliff. Cathy không đồng ý phải đưa ra lựa chọn. Cathy giả vờ lên cơn điên loạn, chạy về phòng khóa cửa lại và tuyệt thực 3 ngày. Trong lúc đó, Edgar cảnh cáo Isabella nếu nhất quyết muốn quen Heathcliff thì Edgar sẽ từ Isabella.
Đến ngày thứ 3, Cathy mở cửa và yêu cầu nước và cháo. Bà Ellen cho Cathy biết rằng trong những ngày qua Edgar vẫn bận bịu nghiên cứu và đọc sách. Cathy tức giận vì thái độ dửng dưng của Edgar với cô, trong khi cô tuyệt thực vì muốn Edgar chủ động xin lỗi, làm lành. Suốt 3 đêm Cathy không chợp mắt tí nào, đầy dằn mặt, ám ảnh. Cathy chìm đắm vào suy nghĩ cho rằng cô sẽ chết trong sự lạnh lùng của những người xung quanh, đặc biệt là Edgar, nên Cathy dần trở nên điên loạn, lấy răng xé gối, rồi rút lông chim ra, tâm trí lạc sang những liên tưởng khác và lảm nhảm về những bầy chim. Tiếp đến, Cathy bị mê sảng, hoang tưởng trong phòng có ma. Cô rùng mình và toàn thân cảm ơn giật. Sau đó gương mặt tái nhợt lại đỏ bừng lên, chuyển sang hồi tưởng về những ngày xưa ở Đồi Gió Hú, "tôi thấy mình là một đứa bé con, ba tôi vừa được an táng và nỗi khổ sở của tôi là do anh Hindley ra lệnh cách ly tôi với Heathcliff". Edgar nghe tiếng ồn ào nên vào phòng Cathy và phát hiện tình trạng tệ hại của vợ. Cathy vẫn đang trong cơn mê sảng nên ban đầu không nhận ra Edgar. Edgar trách bà Ellen đã kể chuyện Heathcliff ve vãn Isabella khiến Edgar nổi điên lên rồi khiến Cathy lên cơn, trách bà đã giấu bệnh của Cathy suốt 3 ngày qua. Bà Ellen thì cho rằng mình trung thành nên mới kể, và việc bà không báo cho Edgar về tình trạng của Cathy là vì Ellen biết tính Cathy độc đoán và bướng bỉnh. Cathy nghe những điều ấy lại càng nổi khùng lên. Edgar ra lệnh Ellen đi tìm bác sĩ. Trên đường tới nhà Linton, bác sĩ kể rằng Isabella và Heathcliff đã dạo chơi đằng sau nhà trong đồn điền hơn hai tiếng đồng hồ. Heathcliff đã dụ dỗ Isabella cùng trốn đi với hắn. Ellen không dám kể cho Edgar chuyện này vì tình hình bệnh của Cathy đang rối ren, bà không muốn làm cậu chủ sầu khổ thêm. Cuối cùng người nhà cũng phát hiện chuyện Isabella đã bỏ nhà đi với Heathcliff. Edgar nói rằng: "Nó tự ý bỏ đi. Đừng quấy rầy tôi về chuyện nó nữa. Từ nay trở đi, nó chỉ là em gái tôi trên danh nghĩa mà thôi, không phải vì tôi từ nó, mà là vì nó đã từ tôi".
Edgar kiên nhẫn suốt hai tháng để chữa bệnh viêm não cho Catherine, sau đó Catherine đã hồi phục. 6 tuần sau khi bỏ nhà đi, Isabella gửi thử cho Edgar nhưng Edgar giận không hồi đáp. Isabella biết Cathy ốm nặng nên không dám viết thư làm phiền. Isabella đành viết thư cho bà Ellen để tâm sự. Cô đang phải sống thiếu thốn, khổ sở ở Đồi Gió Hú cùng với Hindley điên dại, lão đầy tớ Joseph quàu quạu và thằng nhóc Hareton mất dạy, cùng con quỷ Heathcliff. Cuối thư, Isabella mong Ellen sẽ đến Đồi Gió Hú thăm cô.
Ellen đến Đồi Gió Hú gặp Isabella. Heathcliff yêu cầu Ellen thu xếp cho Heathcliff gặp Cathy nhưng Ellen không đồng ý vì biết rằng nếu cô gặp Heathcliff thì sẽ nguy hiểm đến bệnh thần kinh của cô. Heathcliff uy hiếp Ellen và ép buộc bà phải đưa cho Cathy lá thư của Heathcliff. Trước mặt Ellen, Heathcliff thẳng thừng chê bai Isabella là "con chó cái thiểu não, đê tiện, đầu óc hèn hạ, ngu xuẩn" khi đã mơ tưởng rằng cô được Heathcliff yêu. Isabella cũng thể hiện sự ghê tởm đối với Heathcliff và biết rõ Heathcliff chỉ muốn đẩy Edgar đến chỗ tuyệt vọng. Heathcliff lấy Isabella chỉ nhằm mục đích nắm được quyền năng chi phối Edgar.
Chiều chủ nhật, khi cả gia đình Linton đi nhà thờ, chỉ còn Cathy và bà Ellen ở nhà, Heathcliff lẻn vào. Heathcliff và Catherine vừa ôm nhau vừa trách móc giày vò nhau, sau đó lại thổ lộ hết mọi tình cảm dành và tha thứ cho nhau. Lúc đó gia đình Edgar đi lễ về, Heathcliff đành bỏ đi.
Vào khoảng 12 giờ đêm hôm đó, Catherine sinh một bé gái, sau này cũng được đặt tên là Catherine. Em bé bị đẻ non, mới bảy tháng, còi cọc, hai giờ sau thì mẹ chết. Đây là một tổn thất nặng nề với Edgar, và cậu càng phiền muộn vì Catherine đã không để lại cho cậu một kẻ thừa kế, vì di chúc của cha Edgar không nói để lại tài sản cho cháu gái. Ở Edgar lúc này là sự im lặng của nỗi đau đã kiệt. Heathcliff cũng đau khổ đến phát điên, run rẩy và đập đầu vào thân cây đến chảy máu, trông như một con thú đang bị đâm. Edgar luôn ở trong phòng khách canh giữ linh cữu Catherine ngày đêm không ngủ, Heathcliff ở liền bên ngoài cũng không hề biết đến nghỉ ngơi là gì. Vào thứ 6, Catherine được an táng.
Buổi tối sau đám tang Catherine, Hindley dự định bắn chết Heathcliff khi Heathcliff mở cửa vào nhà. Nhưng vì Heathcliff khỏe hơn nên đã giằng co và khiến Hindley bị thương. Sáng hôm sau, Isabella nhìn thấy Heathcliff gầy rộc, tái nhợt đứng tựa vào lò sưởi, đau đớn và yếu đuối sau cái chết của Catherine. Isabella liền nhân lúc này sỉ nhục và châm chích Heathcliff. Isabella nói rằng nếu Heathcliff không trở lại Ấp thì Catherine vẫn còn sống và hạnh phúc, Isabella nguyền rủa sự trở lại của Heathcliff, cô còn nói nếu Catherine chọn lấy Heathcliff thì giờ Catherine cũng sẽ khinh ghét và ghê tởm Heathcliff.
Heathcliff nghe vậy liền bị kích động, ném dao vào Isabella, điên cuồng lao tới Isabella nhưng bị Hindley giữ lại. Isabella chạy khỏi Đồi Gió Hú đến Ấp Thrusheross, nhờ bà Ellen chuẩn bị tư trang, sau đó đi biệt, không bao giờ trở lại thăm vùng này. Mấy tháng sau khi chạy trốn, cô sinh một con trai, đặt tên là Linton, đó là một đứa bé quặt quẹo hay hờn. Edgar vì quá đau buồn vì mất vợ, mất em và vì căm ghét Heathcliff, nên đã trở thành người ẩn dật hoàn toàn. Cậu từ bỏ chức trách quan tòa, thôi không đi nhà thờ nữa, tránh vào làng, sống cuộc đời biệt lập trong đất vườn của mình, lâu lâu mới đi dạo một mình trên đồng hoang, tới thăm mộ vợ vào lúc vắng người. 6 tháng sau khi Catherine chết, Hindley cố tình uống rượu say suốt đêm cho đến chết, nói cách khác, Hindley đã tự tử. Edgar muốn đưa Hareton (con trai Hindley và là cháu mình) về Ấp để nuôi nấng nhưng Heathcliff giành quyền nuôi Hareton, nếu nhà Linton không cho Heathcliff nuôi Hareton thì phải đưa thằng bé Linton con ruột của Heathcliff cho Heathcliff.
12 năm tiếp theo tác giả mô tả quá trình lớn lên của bé gái Catherine, nay cũng được gọi tắt là Cathy giống mẹ. Isabella viết thư cho Edgar báo cô đang bị ốm nặng, có lẽ sắp chết, cô khẩn cầu Edgar tới thăm cô để vĩnh biệt, đồng thời giao bé Linton cho cậu. Edgar lên đường đi gặp Isabella, giao Cathy cho bà quản gia Ellen trông nom trong 3 tuần. Do lơ là, bà Ellen đã để cho Cathy tự ý rời khỏi Ấp Thrusheross và đi lạc tới Đồi Gió Hú, vào nhà của Heathcliff. Lúc ấy Heathcliff không có nhà. Nhưng lúc bà Ellen tìm được Cathy ở đó thì đang có cuộc tranh cãi giữa Hareton và Cathy, để lộ ra chuyện Edgar đang đi đón bé Linton con của Heathcliff và Isabella về. Về tới nhà, Ellen dọa nếu Cathy kể cho Edgar biết chuyện cô đã đến Đồi Gió Hú thì Ellen sẽ bị đuổi, nên Cathy hứa không kể. Isabella đã chết, Edgar đem bé Linton về chăm sóc như ước nguyện của Isabella. Nhưng vừa đem về thì ngay đêm đó Heathcliff đã đòi lại. Heathcliff không giấu diếm gì cái toan tính thâm hiểm của mình. Heathcliff biết rõ bé Linton sẽ là người thừa kế tài sản của gia tộc Linton, Heathcliff sẽ ép Linton nhường tài sản đó lại cho hắn.
Vào sinh nhật 16 tuổi của Cathy, Edgar cho phép bà Ellen dẫn Cathy đi chơi với điều kiện chỉ đi một quãng ngắn và về trong 1 giờ. Cathy chạy tới Đồi Gió Hú để xem trứng chim, bị Heathcliff bắt gặp và giữ lại. Khi biết Cathy là con gái Edgar, Heathcliff liền giữ lại không cho về, mà mời Cathy vào nhà gặp lại em họ Linton. Heathcliff có âm mưu khiến cho hai đứa trẻ này phải lòng nhau và thành vợ chồng, việc này sẽ đảm bảo Heathcliff không phải tranh chấp tài sản nếu Linton chết. Khi vào nhà, Heathcliff đã reo giắc vào đầu Cathy mối thù ghét giữa Edgar và Heathcliff. Cathy đã ngây ngô tin mọi lời Heathcliff nói. Hôm sau, Cathy kể lại cuộc đi chơi cho Edgar biết. Edgar đã cố gắng thuyết phục Cathy tin rằng Heathcliff là kẻ quỷ quyệt, thủ đoạn nhưng Cathy không hiểu và không tin cho lắm. Cathy lén lút trao đổi thư với Linton trong một thời gian. Bà quản gia Ellen phát hiện ra và đốt sạch, đồng thời ngăn cấm Cathy tiếp tục gửi thư cho Linton.
Một buổi chiều trong khi đang dạo chơi, Cathy gặp Heathcliff. Ông nói với cô là Linton đang sắp chết do nỗi đau buồn khi Cathy dừng viết thư cho Linton. Heathcliff nói Heathcliff đi vắng cả tuần, Cathy hãy đến thăm Linton. Bà Ellen tất nhiên không muốn cho Cathy đi, nhưng Cathy lại quá tin lời Heathcliff, tin rằng Linton sắp chết và nguyên nhân là lỗi của mình, và cô rất ăn năn day dứt về điều đó. Vì vậy, hôm sau Ellen vẫn phải dắt Cathy qua thăm Linton. Linton không đến nỗi tệ như Heathcliff tả, vẫn ổn. Nhưng Cathy và Linton lại gây gổ với nhau vì Linton nói rằng “cha tôi coi khinh ba cô” còn Cathy nói “cha cậu là một con người hiểm độc, ông ấy ắt phải ác nghiệt lắm thì cô Isabella mới bỏ đi”. Cathy tức điên lên nên đẩy mạnh cái ghế Linton đang nằm khiến gã bị ngã. Linton liền ăn vạ, đổ lỗi tại Cathy khiến gã yếu hơn, bắt cô ngày nào cũng phải qua thăm gã. Sau hôm đến Đồi Gió Hú, bà Ellen ốm nằm bẹp 3 tuần. Ban ngày Cathy chăm sóc ba và bà Ellen. Ban tối được tự do nên Cathy đã lén lút đến Đồi Gió Hú.
Linton là một đứa tự ti, vì luôn bị Heathcliff nhiếc móc là vô giá trị, xấu tính và kém tinh thần. Với bản tính méo mó và xấu xí của Linton, cộng thêm sự ngây ngô và dễ mủi lòng của Cathy, mà Cathy không thể nào dứt ra được khỏi Linton, cho dù những khi gặp nhau hiếm khi được vui vẻ hoàn toàn, khi thì vì tính ích kỷ của gã, khi là vì gã bị đau. Sau khi bà Ellen hết bệnh thì việc Cathy lén lút đến Đồi Gió Hú đã bị phát hiện. Bà Ellen kể hết cho ông chủ Edgar. Edgar cấm Cathy đến Đồi Gió Hú, nhưng cho phép Linton đến Ấp Thrusheross thăm cô.
Edgar viết thư ngỏ ý mời Linton đến Ấp chơi, nhưng Linton từ chối vì ông bố Heathcliff không cho. Linton xin Edgar dẫn Cathy ra ngoài gặp Linton, nhưng Edgar cũng từ chối vì sức khỏe ông không cho phép và hẹn đến hè sẽ đi. Nhưng đến hè thì Edgar lại càng suy nhược, ông đành cho phép Cathy tự ra ngoài đi chơi với Linton dưới sự giám hộ của bà Ellen.
Một buổi sáng cuối hè, Ellen và Cathy đến gặp Linton. Linton lúc này yếu ớt, mặt mày tái nhợt, có vẻ man dại, lơ láo. Mặc cho Cathy cố gắng nói chuyện, Linton có vẻ không tiếp chuyện nổi. giờ đây Linton trở thành một kẻ mang vẻ lì lợm, đờ đẫn, rầu rĩ vì sự tàn phế của mình, xua đẩy mọi an ủi và sẵn sàng coi sự hoan hỉ vui tươi của người khác như một lời lăng mạ. Cathy quá chán ngán nên đòi về. Linton yêu cầu tuần sau Cathy lại đến gặp Linton, Linton còn dặn Cathy khi về thì nói với Edgar rằng sức khỏe của cậu tương đối ổn, còn nếu gặp ông Heathcliff thì đừng để Heathcliff biết rằng bữa nay cậu đã cực kỳ lặng lẽ và ngu xuẩn, vì ông sẽ nổi khùng với cậu.
Tuần sau đó, thể trạng của Edgar xấu đi nhanh chóng. Cathy muốn ở cạnh cha nhưng vì phải giữ lời hứa đến thăm Linton nên cô vẫn phải đi. Trong lần gặp này, Linton bị Heathcliff ép phải nhử được Cathy và Ellen vào nhà Heathcliff. Heathcliff ép Cathy phải cưới Linton ngay hôm nay. Heathcliff giam Cathy và Ellen tại Đồi Gió Hú, giam mỗi người một phòng. Đến ngày thứ 5, Ellen được thả ra. Lúc này Cathy đã phải lấy Linton. Ellen năn nỉ dọa nạt Linton mãi cũng không lấy được chìa khóa phòng để giải thoát cho Cathy nên bà quyết định về trước rồi quay lại cứu cô sau. Edgar muốn sửa lại di chúc để tránh mất cả gia sản vào tay Heathcliff, nhưng Heathcliff đã đi trước Edgar một bước bằng cách mua chuộc gã luật sư nên gã kiếm cớ lần lữa mãi không tới nhà Edgar. Linton sau một thời gian thấy Cathy đau đớn quá nên đánh liều giải thoát cho cô. Cathy trốn được về nhà gặp Edgar. Sau khi gặp được con gái, Edgar đã chết một cách nhẹ nhàng.
Sau đám tang Edgar, Heathcliff qua Ấp bắt Cathy phải về Đồi Gió Hú. Ông ta muốn sống cùng các con, và cho người khác thuê Ấp này. Trong khi chờ Cathy thu dọn đồ đạc, Heathcliff đứng kể cho Ellen nghe chuyện hôm qua sau đám tang Edgar, Heathcliff đã đút tiền cho người đào huyệt để mở quan tài Catherine ra để Heathcliff lại được nhìn thấy Catherine. Cách đó 18 năm khi Catherine mới được chôn xuống, Heathcliff cũng xúc đất lên định mở quan tài ra nhìn Catherine, nhưng đang làm thì thấy bóng Catherine đi về phía đồi, Heathcliff liền lấp lại đất và chạy về Đồi Gió Hú để gặp Catherine. Suốt 18 năm qua, Heathcliff vẫn luôn bị ám ảnh bởi bóng hình của Catherine.
Cathy qua ở Đồi Gió Hú được 2 tháng thì Linton chết do ốm yếu. Di chúc Linton nói rằng để lại toàn bộ động sản của mình, gồm cả những thứ trước kia là của Cathy, cho ông Heathcliff. Đất đai thì cậu không thể can dự vào được vì chưa đến tuổi thành niên. Như vậy là Cathy không có gì cả, tiền hết, bạn không, chẳng thể đảo lộn được việc chiếm hữu của ông ta. Hareton thì tỏ mong muốn làm thân nhưng Cathy cự tuyệt, còn sỉ nhục anh ta nữa. Ở Đồi Gió Hú chả ai mến hoặc ưa thích Cathy.
Lockwood qua Đồi Gió Hú để báo cho Heathcliff biết Lockwood sẽ không còn thuê Ấp Thrusheross trong 12 tháng như dự định mà sẽ trả nhà sớm hơn, rồi sẽ đi London. Lúc Lockwood đang ở Đồi Gió Hú, Cathy lại chế giễu và chê cười sự dốt nát của Hareton. Vì đau đớn, tủi nhục và phẫn nộ, Hareton đã tát cô, sau đó đốt hết sách. Lockwood ra về và nghĩ “Cuộc sống trong ngôi nhà ấy mới thê lương làm sao” và Lockwood mong sẽ có thể “bén duyên với Cathy và cùng chuyển về sống trong không khí náo nhiệt của thành thị”.
Sau khi Lockwood đi London, bà Zillah (quản gia của Đồi Gió Hú) thôi việc nên Heathcliff kêu bà Ellen sang Đồi Gió Hú. Cathy lúc này bị Heathcliff cấm không được ra khỏi vườn, nên cô rất buồn bực khi phải ru rú trong nhà. Cathy trở nên dễ cáu gắt và bồn chồn, cô thường phàn nàn vì bị lẻ loi, cô thà cãi nhau với lão quản gia Joseph còn hơn ngồi yên trong cô đơn. Cathy cũng thường xuyên kiếm chuyện với Hareton, cô nói chọc, bình luận về sự ngu xuẩn, lười nhác của gã. Tuy nhiên, đến lễ Phục Sinh, Cathy bắt đầu ăn năn về sự ngược ngạo của mình và muốn làm lành, thân thiện với Hareton. Cô cảm ơn vì Hareton đã giúp bênh vực cô trong một số tình huống đối mặt với Heathcliff, và xin lỗi vì đã cư xử không tốt với anh. Hareton lúc đầu cũng chưa dễ dàng chấp nhận sự làm lành này, cả hai vẫn tranh cãi và nói rõ những bất hòa, hiểu lầm. Cuối cùng cả hai quyết định làm hòa và trở thành đồng minh của nhau.
Cathy bắt đầu dạy học cho Hareton, hai người ngày càng thân thiết hơn. Heathcliff biết vậy nhưng cũng mặc xác, không còn thiết tha ngăn cấm nữa. Heathcliff tâm sự với bà Ellen rằng “dáng vẻ của Hareton là bóng ma của mối tình bất tử” vì Hareton trông rất giống Catherine (Cathy là con gái ruột cũng không giống Catherine bằng Hareton). Heathcliff cảm thấy có sự thay đổi kỳ lạ đang lại gần, đang xòa bóng lên mình, nhưng gã không biết đó là gì. Lúc này, Heathcliff phải tự nhắc mình thở, nhắc nhở tim mình đập. Đến cả những hành động vặt vãnh nhất cũng phải tự cưỡng bách mình mới làm nổi.
Mấy ngày sau đó, Heathcliff ăn rất ít. Một đêm, Heathcliff lẻn ra ngoài cả đêm, sáng trở về thì gần như là rạng rỡ, vui vẻ, khích động, trong ánh mắt ông có một ánh kỳ lạ, tươi vui, khiến người trong nhà cực kỳ ngạc nhiên. Bà Ellen cố gắng gặng hỏi Heathcliff đã đi đâu, ông trả lời “Đêm qua tôi ở ngưỡng cửa địa ngục. Hôm nay tôi đã thấy thiên đường của mình trong tầm mắt”. Câu trả lời này khiến bà Ellen hoang mang hơn bao giờ hết. Trong suốt mấy ngày đó, Heathcliff không ăn không ngủ gì, liên tục gặp ảo giác, bồn chồn, lượn lờ đi đi lại lại, trong trạng thái gần như quẫn trí, thở dài thườn thượt, nặng nề, rên rỉ, lẩm bẩm. Ellen nói rằng Heathcliff đã bị rối loạn thần kinh. Má ông hóp vào và mắt đỏ ngầu. Heathcliff bỗng dưng dặn dò bà Ellen về cái cách mà ông muốn được an táng. Suốt cả đêm và đến sáng, Heathcliff vẫn rên rỉ và lẩm bẩm một mình. Tối hôm sau, mưc tầm tã đến tận rạng đông. Bà Ellen thấy cửa sổ buồng Heathcliff mở toang, mưa táp thẳng vào bên trong. Bà vào phòng Heathcliff thì thấy ông đã chết cứng đờ ở trên giường. Cặp mắt không chịu nhắm lại, đôi môi hé mở cùng hàm răng trắng nhọn như cười giễu cợt.
Tiểu thuyết Đồi Gió Hú kết thúc bằng cảnh Lockwood đến nhìn 3 ngôi mộ của Catherine, Edgar và Heathcliff đặt cạnh nhau. Kết thúc một hành trình bi thương của mối tình ngang trái.
★
Review
Trong cuộc bầu chọn những câu chuyện tình đẹp nhất mọi thời đại ở Anh năm 2007, chuyện tình của Catherine và Heathcliff đã đứng đầu, trên cả chuyện tình Romeo-Juliet của Shakespeare (thứ 2), chuyện tình giữa Elizabeth và Darcy trong Kiêu hãnh và định kiến của Jane Austen (thứ 3).
Một trong những điểm thú vị của tiểu thuyết Đồi Gió Hú là nó có nhiều người kể chuyện. Chúng ta được nghe câu chuyện từ hai góc nhìn khác nhau, một của ông Lockwood - vị khách thuê nhà của Heathcliff, hai là của bà Ellen Dean - cựu quản gia của hai gia đình chính trong tiểu thuyết. Với cấu trúc "truyện lồng truyện", so với các tiểu thuyết cùng thời, "Đồi gió hú" được coi là tác phẩm có nhiều điểm mới mẻ, sáng tạo về phương thức kể chuyện.
Một trong những thông điệp mạnh mẽ nhất tác giả muốn truyền tải thông qua tác phẩm Đồi Gió Hú có lẽ là cái giá của sự hận thù. Xuyên suốt Đồi Gió Hú là những tình tiết xoay quanh mối thù mà Heathcliff dành cho những người đã ngăn cản ông đến với Catherine. Vì lòng thù hận, Heathcliff đã dành cả cuộc đời mình để lập và thực hiện những âm mưu thâm độc và tàn nhẫn nhất.
Đầu tiên là với Hindley, người anh trong gia đình Earnshaw, người đã luôn ganh ghét với Heathcliff từ bé vì cho rằng Heathcliff giành hết tình yêu thương quan tâm của cha. Và ngay khi ông cụ Earnshaw mất thì Hindley đã giáng Heathcliff xuống thành người ở, bắt làm lụng nặng nhọc và không còn được đi học, và ngăn cấm Heathcliff chơi đùa với Catherine. Để trả thù Hindley, Heathcliff sau khi đi biệt xứ 3 năm đã quay trở lại trong giàu có và quyền lực, dụ Hindley vào con đường cờ bạc và cho Hindley vay tiền để đánh bạc. Khi Hindley chết thì bao nhiêu tài sản của Hindley cũng đã được cầm cố cho Heathcliff, và đương nhiên Heathcliff đã sở hữu số tài sản đó của Hindley.
Không những là chiếm đoạt tài sản, Heathcliff còn ngấm ngầm hủy hoại cuộc đời thằng bé Hareton - con trai của Hindley bằng cách khiến cho nó thất học, nói năng và cư xử rất mất dạy, nhưng nó không hay biết gì mà ngược lại còn yêu mến Heathcliff vì Heathcliff ở bên cạnh nó và nuôi nó.
Đối tượng tiếp theo mà Heathcliff trả thù là Edgar Linton - tình địch, người đã trực tiếp cướp mất Catherine khỏi Heathcliff. Heathcliff đã trả thù bằng cách dụ dỗ em gái Edgar là Isabella cưới mình, nghiễm nhiên Heathcliff sẽ có một phần tài sản thừa kế của nhà Linton và trêu tức được Edgar. Sau khi gạ cưới được Isabella, Heathcliff tra tấn hành hạ tinh thần của Isabella tới mức Isabella phải bỏ trốn không bao giờ dám trở về, sinh và nuôi con một mình, cuối cùng phải chết trong khốn khổ và cô độc.
Không dừng lại ở đó, Heathcliff còn dùng chính cậu con trai ruột Linton (là con của Isabella và Heathcliff) như một công cụ để tiếp tục trả thù Edgar, bằng cách dụ dỗ và cưỡng ép Linton cưới Cathy, con gái của Edgar, như vậy thì tài sản nhà Linton thuộc về Linton. Heathcliff ép Linton viết sẵn di chúc để lại toàn bộ tài sản cho Heathcliff, sau đó để mặc cho Linton ốm đau mà chết để gã được hưởng tài sản nhà Linton.
Cho dù đã trả thù hết những người mà Heathcliff cho là mang tội với mình, vơ vét hết tài sản của cả hai gia tộc và trở nên vô cùng giàu có, thì bản thân Heathcliff cũng chẳng sống vui sướng và hạnh phúc gì. Gã bị ám ảnh bởi bóng hình Catherine đến nỗi trở nên hoang tưởng, luôn nhìn thấy ảo ảnh, có những hành vi kì dị mà nếu ở thời hiện đại này thì mình dám tin chắc là Heathcliff đã bị tâm thần phân liệt. Cuối cùng gã cũng chết một cách cô đơn và đau đớn.
Qua đó, nhà văn Emily cũng cho người đọc thấm thía rằng "Nuôi dưỡng hận thù trong người không khác gì tự uống thuốc độc", chẳng biết người khác có chết không nhưng đến cuối cùng ta cũng sẽ chết bởi nó.
Bên cạnh lên án lòng thù hận, thông qua Đồi Gió Hú, nhà văn Emily Bronte cũng truyền đi một thông điệp về niềm tin, lòng hy vọng và cách ứng xử của con người khi đối diện với nghịch cảnh. Emily đã khắc họa rõ nét phản ứng và hành động của hai nhân vật Hindley Earnshaw và Edgar Linton khi cùng ở trong một hoàn cảnh.
Cả hai đều là những người chồng yêu vợ tha thiết và cùng gắn bó với con, nhưng sau khi vợ mất, mỗi người lại chọn hai con đường khác nhau. Sau khi người vợ Frances chết, Hindley bề ngoài có vẻ cứng rắn hơn nhưng lại tỏ ra kém cỏi và yếu đuối hơn. Hindley trở nên tuyệt vọng, đau buồn, buông thả chơi bời phóng đãng, bất cần. Khi con tàu của ông ta bị nạn, thuyền trưởng đã bỏ vị trí, và thủy thủ đáng lẽ phải ráng sức cứu tàu thì lại xô nhau náo loạn, gây hỗn độn khiến con tàu bất hạnh không còn chút hy vọng thoát nạn. Gia đình Earnshaw đã trở nên tan nát, cả về vật chất lẫn tinh thần. Trái lại, sau khi Catherine qua đời, Edgar Linton đã thể hiện sự can đảm, chính trực và trung thành. Cậu tin tưởng Chúa và Chúa đã mang lại an ủi cho cậu. Cathy vẫn được lớn lên trong vòng tay chăm sóc và dạy dỗ chu đáo của Edgar. Đứng trước nghịch cảnh, cũng đừng bao giờ buông xuôi và đánh mất hy vọng.
★
Tham khảo:
★
Mua sách tại đây.
Xem video review tại đây.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét