[Review sách] Phi Lý Trí - Dan Ariely

Hầu hết chúng ta đều tự nhận mình là người lý trí, biết kiểm soát cảm xúc, suy nghĩ và hành vi của bản thân, ra quyết định một cách sáng suốt và cẩn trọng. Nhưng cuốn sách "Phi Lý Trí" của Dan Ariely sẽ khiến bạn hoài nghi chính mình và phải thừa nhận rằng: Hóa ra chúng ta không lý trí như chúng ta tưởng.

"Phi Lý Trí" là một cuốn sách thuộc chuyên ngành Kinh tế học hành vi dựa trên các khía cạnh của tâm lý học và kinh tế học. Ở mỗi chương sách, tác giả trình bày cặn kẽ về các thí nghiệm mà tác giả và các đồng nghiệp đã tiến hành một cách khoa học, do đó, chúng ta có thể an tâm rằng những thông tin trong cuốn sách này là đáng tin cậy. Đây cũng là cuốn sách Best Seller rất nổi tiếng do tạp chí New York Times bình chọn.

Tác giả Dan Ariely sinh năm 1967 là người Mỹ gốc Israel, là giáo sư tâm lý học và hành vi kinh tế tại MIT. Bên cạnh quyển sách Best Seller Phi Lý Trí, ông còn có nhiều tác phẩm nổi tiếng khác như: Lẽ phải của phi lý trí, Bản chất của dối trá, Phi lý một cách hợp lý. Ngoài ra, các công trình nghiên cứu của ông đã được đăng trên các tạp chí khoa học hàng đầu và phương tiện thông tin truyền thông.

Như mình đã nói, cuốn sách "Phi Lý Trí" cung cấp cho chúng ta rất nhiều thông tin thú vị và đáng tin cậy. Tuy nhiên cũng vì tác giả trình bày quá đầy đủ và chi tiết các thí nghiệm khoa học thành ra nó lại hơi khô khan, nhiều độc giả sẽ cảm thấy dài dòng.

Trong bài viết này, mình sẽ tóm tắt cực kỳ ngắn gọn cuốn sách "Phi Lý Trí". Và để các bạn dễ hiểu hơn, mình sẽ biên tập lại một chút các ví dụ cho phù hợp hơn với độc giả Việt Nam, thay vì lấy chính xác các ví dụ trong sách.

---

1. Sự thật về tính tương đối

Hãy nhìn vào hai hình tròn màu cam này:

Nguồn ảnh: naraujapan.com

Có phải bạn thấy hình tròn màu cam bên trái nhỏ hơn hình tròn màu cam bên phải không? 

Sự thật là hai hình tròn màu cam này đều bằng nhau. Tuy nhiên, khi hình tròn màu cam bên trái được đặt giữa các vòng tròn lớn hơn, trông nó nhỏ đi. Còn khi hình tròn màu cam bên phải được đặt giữa các vòng tròn nhỏ hơn, trông nó lại lớn hơn. Kích thước của vòng tròn màu cam ở cả hai vị trí là như nhau, nhưng nó thay đổi tùy theo vật mà chúng ta đặt bên cạnh nó là gì.

Đây là một thí nghiệm nhỏ nhưng phản ánh sự thay đổi trong cách nghĩ của chúng ta: Chúng ta luôn nhìn nhận những thứ xung quanh trong mối tương quan với các sự vật khác. 

Sự so sánh giúp bạn đưa ra quyết định trong cuộc sống, nhưng nó cũng có thể khiến bạn gặp rắc rối. Vì lòng đố kỵ và sự ghen ghét nảy sinh từ việc so sánh số phận của chúng ta với số phận của người khác. 

[Review sách] Ba Tách Trà - Greg Mortenson & David Oliver Relin

Năm 1993, Greg Mortenson cố gắng chinh phục đỉnh K2, đỉnh núi cao thứ hai thế giới. Tuy nhiên, anh bị lạc đường, thay vì đến bản Askole như dự định, anh lại rẽ vào bản Korphe. Dù là khách lạ lạc đường, anh vẫn được trưởng bản cùng dân làng đón tiếp và chăm sóc chu đáo. Cảm động trước lòng tốt của họ và chứng kiến cảnh học hành vất vả, thiếu thốn cơ sở vật chất của học trò tại đây, anh hứa sẽ quay trở lại và xây một ngôi trường đàng hoàng cho trẻ em trong làng.

Khi trở về cuộc sống thực tại, thực tế Greg chỉ là một y tá bình thường với mức lương bình thường, Greg không phải nhà hoạt động từ thiện chuyên nghiệp và càng không phải là triệu phú, tỷ phú để nói xây một ngôi trường là có thể xây được.

Greg phải lao tâm khổ tứ tính toán đủ mọi cách, đi tìm nhà tài trợ, gây quỹ, bán xe, bán mọi thứ mình có, làm tất cả mọi thứ để thực hiện lời hứa xây trường học cho trẻ em tại làng Korphe.

Greg Mortenson

Đây là một hành trình đầy gian khổ, phải trải qua nhiều nguy hiểm, bị bắt cóc, chiến tranh, khủng bố và vô vàn khó khăn khác nữa. Cuối cùng vào năm 1996 Greg đã xây được 1 ngôi trường cho trẻ em Korphe. Và không chỉ vậy, tại thời điểm cuốn sách này ra đời (2006), Greg đã là giám đốc viện trung á CAI và đã xây được 60 trường học dành cho trẻ em nghèo và nhiều dự án khác về nước sạch, đường sá,... cho người dân nghèo - chủ yếu ở Pakistan và Afghanistan.

Anh đã dành cả cuộc đời để tuyên truyền về hòa bình thông qua giáo dục, tới từng đứa trẻ một.

4 cuốn sách truyền cảm hứng cho việc chạy bộ

Chạy bộ là một trong những hoạt động thể dục phổ biến nhất, có lẽ vì nó rất đơn giản, không yêu cầu dụng cụ phức tạp, địa điểm tập luyện rất linh hoạt, cũng không cần phải có đồng đội mới tập được. Tuy đơn giản, nhưng khoa học đã chứng minh rằng chạy bộ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần, chẳng hạn như:

• Cải thiện sức khỏe tim mạch
• Hỗ trợ giảm cân và kiểm soát cân nặng
• Cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng
• Tăng cường hệ miễn dịch
• Tăng cường sức mạnh và sức bền cơ bắp

Mình đã bén duyên với chạy bộ gần 1 năm. Không thể nào phủ nhận lợi ích của việc chạy bộ đối với sức khỏe thể chất lẫn tinh thần của mình. Nếu bạn cũng đang cân nhắc về việc chạy bộ hoặc đang tập chạy, thì sau đây là 4 cuốn sách cực kỳ truyền cảm hứng cho việc chạy bộ.

 

1. Born to Run (Sinh Ra Để Chạy) - Christopher McDougall

"Sinh Ra Để Chạy" kể về hành trình của Christopher McDougall tìm hiểu về bộ tộc Tarahumara ở Mexico, những người nổi tiếng với khả năng chạy siêu phàm. 

Có ít nhất 2 lý do khiến "Sinh Ra Để Chạy" đáng đọc:

Thứ nhất, cuốn sách giúp bạn hiểu rõ hơn về triết lý sống và chạy bộ của bộ tộc Tarahumara, những người coi chạy bộ là một phần không thể thiếu của cuộc sống.

Thứ hai, cuốn sách giúp bạn có cái nhìn mới mẻ và khoa học hơn về môn thể thao này, ví dụ như lợi ích của việc chạy chân trần.

Một điểm trừ nho nhỏ là một số phần của cuốn sách quá chi tiết hoặc không liên quan trực tiếp đến chạy bộ, làm giảm sự tập trung của người đọc. Dù sao "Sinh Ra Để Chạy" vẫn là một cuốn sách hấp dẫn, kết hợp giữa câu chuyện ly kỳ của bộ tộc Tarahumara và kiến thức khoa học sâu sắc về chạy bộ. McDougall không chỉ kể chuyện mà còn tạo cảm hứng mạnh mẽ cho người đọc.

Chị quản lý của Thanh Đọc Sách

Mọi người hay nói: "Mây tầng nào gặp gió tầng đấy". Thật đấy, một đứa cầu toàn và khó tính như mình thường gặp những người cầu toàn cỡ vậy trở lên.

Ở công ty thì gặp sếp cầu toàn, làm việc áp lực kinh khủng.

Ở nhà làm YouTube thì cũng gặp chị "quản lý" khó tính và cầu toàn, nhiều lúc mình muốn phát điên luôn.

"Chị quản lý" ở đây là chị gái ruột của mình.

Mình làm YouTube độc lập từ A đến Z, từ ý tưởng, kịch bản, đến quay, dựng,... chị hầu như không phụ công đoạn nào hết, nhưng chị là một trong những khán giả soi từng sản phẩm của mình kỹ càng bậc nhất. Mình hay gọi đùa chị là "quản lý của Thanh Đọc Sách".

Mỗi lần ra video mới, mình đều nín thở chờ đợi "không biết hôm nay bả sẽ phê bình cái gì đây". 

Lúc thì chị nhận xét: 

"âm thanh nhỏ quá"

"sai chính tả"

"nhạc to át tiếng nói"

"thumbnail quá tối"

"nói quá nhanh"

Lúc thì chị bảo: 

"dạo này video nào cũng một kiểu, rất nhàm chán"

"đừng có đưa chuyện cá nhân của mình vào nữa, người ta không thích nghe đâu". 

hoa dại

Ngày ấy anh tặng em nhành hoa dại...

Em quên chưa

Em quên anh chưa?

Hy vọng là rồi. Nhớ nhung một người xa lạ để làm gì đâu. Chuyện tụi mình đã bắt đầu từ khi em mò mò vào đọc mấy thứ trong blog này, và nó kết thúc khi em dừng quan tâm những gì anh viết.

Em có người mới thương yêu em hơn anh chưa?

Hy vọng là rồi. Đó là người vững chãi, cho em cảm giác an toàn về mọi mặt, cùng sở thích và chí hướng với em.

Em có hạnh phúc không?

Hy vọng là có. Có lẽ em vẫn vậy, vui những niềm vui nhỏ, những bông hoa ven đường, chú mèo lang thang, bầu trời xanh ngắt. Em là cô gái mơ mộng, anh cũng là một kẻ sĩ mộng mơ, nhưng thật lạ là chúng ta chẳng chung một tần số.

Em có muốn chúng ta quay về?

Anh hỏi chơi thôi. Đau khổ thì một lần là đủ. Hơi sức đâu mà đau mãi.

Anh đang mệt quá. Đôi khi anh thấy mệt mỏi và cô đơn. Anh biết cuộc sống sẽ như vậy. Có em hay không thì nó cũng vậy.